—
Termin trudno uznać za przypadkowy
Warszawa, 14 kwietnia 2025 r.
W poniedziałek rano media obiegła wiadomość, która wywołała burzę spekulacji zarówno wśród komentatorów politycznych, jak i zwykłych obywateli. Ministerstwo Sprawiedliwości ogłosiło, że dokładnie 10 maja — w dniu, który zbiega się z rocznicą kontrowersyjnego ułaskawienia byłego posła partii rządzącej — odbędzie się specjalna konferencja prasowa, podczas której ogłoszone zostaną „kluczowe zmiany legislacyjne w systemie wymiaru sprawiedliwości”.
Szybko pojawiły się pytania: przypadek, prowokacja czy może polityczny teatr? Zdaniem wielu komentatorów termin ogłoszenia reformy nie jest dziełem przypadku.
Ułaskawienie, które podzieliło Polskę
Przypomnijmy: 10 maja 2022 roku prezydent Andrzej R. ogłosił decyzję o ułaskawieniu byłego posła Krzysztofa S., skazanego prawomocnym wyrokiem za przyjęcie łapówki i nadużycie władzy. Sprawa odbiła się szerokim echem nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Ułaskawienie zostało przez wielu odebrane jako „nagroda za lojalność” i wywołało gwałtowne protesty opozycji oraz organizacji antykorupcyjnych.
Wielu prawników zarzucało wówczas prezydentowi działanie sprzeczne z duchem konstytucji. Choć formalnie miał prawo skorzystać z prerogatywy łaski, decyzję uznano za wysoce kontrowersyjną.
Nowa konferencja — nowe wątpliwości
Dlatego właśnie ogłoszenie daty nowej konferencji przez obecne kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości wzbudziło natychmiastowe poruszenie. Pojawiły się pytania: dlaczego właśnie 10 maja? Czy to celowy gest mający upamiętnić tamto wydarzenie, czy może próba jego przyćmienia nowym przekazem?
Minister sprawiedliwości, mec. Jarosław Majewski, zapytany o powód wyboru daty, odpowiedział krótko:
> „Nie widzę w tym żadnego kontekstu politycznego. To termin wybrany ze względu na gotowość legislacyjną dokumentów oraz dostępność sali konferencyjnej.”
Słowa ministra nie przekonały jednak wszystkich.
Eksperci nie mają złudzeń
Dr Anna Piątek, politolożka z Uniwersytetu Warszawskiego, komentuje:
> „To absolutnie nie jest przypadkowa data. W polityce, zwłaszcza na takim szczeblu, nie ma przypadków. Wybór 10 maja to sygnał wysłany do twardego elektoratu, który popierał ułaskawienie Krzysztofa S. — to próba odzyskania wpływów w tamtym środowisku. A jednocześnie to subtelne pokazanie opozycji, kto nadal rozdaje karty.”
Z kolei adwokat Piotr Nowacki zauważa:
> „Jeśli rząd naprawdę chce odbudować zaufanie do wymiaru sprawiedliwości, to powinien unikać takich symbolicznych dat. W przeciwnym razie reformy — nawet jeśli merytorycznie słuszne — będą postrzegane jako element politycznej gry.”
Przecieki o reformie
Choć oficjalnie zakres zmian ma zostać ogłoszony dopiero 10 maja, już teraz do mediów przedostają się nieoficjalne informacje. Z przecieków wynika, że planowane są:
Likwidacja instytucji neo-KRS i powołanie nowego ciała wybieranego przez obywateli w wyborach bezpośrednich;
Rozdzielenie funkcji Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego;
Zmiana trybu powoływania sędziów Sądu Najwyższego;
Powołanie niezależnego organu kontroli nad prokuraturą.
Eksperci wstępnie oceniają te propozycje jako „krok w dobrą stronę”, jednak zastrzegają, że „diabeł tkwi w szczegółach”.
Opozycja: „Próba odwrócenia uwagi”
Partie opozycyjne nie kryją oburzenia. Lider Platformy Obywatelskiej, Michał Górski, podczas poniedziałkowej konferencji powiedział:
> „Termin tej konferencji to policzek wymierzony wszystkim, którzy walczyli o praworządność. Rząd chce przykryć niewygodną rocznicę fajerwerkami i narracją o reformie. Ale my pamiętamy. I nie pozwolimy, by historia została wymazana.”
Podobnie wypowiada się posłanka Lewicy, Joanna Radek:
> „To czysta manipulacja symbolami. Praworządność to nie teatr polityczny. To konkretne działania — i przede wszystkim — uczciwe intencje.”
Społeczeństwo — zmęczenie czy mobilizacja?
Sondaż przeprowadzony przez Instytut Badań Społecznych „Agora” pokazuje, że społeczeństwo jest podzielone. Na pytanie: „Czy uważa Pan/Pani, że wybór daty konferencji był przypadkowy?” aż 62% respondentów odpowiedziało „nie”. Tylko 14% uznało go za przypadkowy, a 24% nie miało zdania.
Komentarze internautów również nie pozostawiają złudzeń:
> „To jakby ktoś ogłosił dzień walki z korupcją w rocznicę największego skandalu korupcyjnego.” — napisał jeden z użytkowników Twittera.
> „Symbolika w polityce jest jak broń — można jej użyć w dobrym lub złym celu. Pytanie, który cel ma obecny rząd.” — dodała inna komentująca.
Co nas czeka 10 maja?
Ostatecznie wszystko zależy od treści zapowiedzianej reformy. Jeśli przedstawione zmiany będą realne, głębokie i transparentne, być może opinia publiczna zapomni o niefortunnej dacie. Ale jeśli konferencja okaże się kolejną próbą poprawy wizerunku, termin konferencji może okazać się gwoździem do trumny wiarygodności rządu.
Jedno jest pewne — termin trudno uznać za przypadkowy.
—
Jeśli chcesz, mogę też stworzyć do tego grafikę, kontynuację albo wersję w języku angielskim. Chcesz?