1. Co powiedział prezydent Duda?
W wywiadzie dla Radia Wnet, przeprowadzonym około 4 czerwca 2025 roku, prezydent Andrzej Duda ostro skrytykował środowisko prawnicze i sędziowskie. Uważał, że elity prawnicze „straciły wpływy” i bronią systemu z czasów PRL, z którego miało korzystać młodsze pokolenie sędziów . Duda postulował odebranie „stanów spoczynku” sędziom związanym z PZPR, a także „osobom umoczonym w komunizmie” .
W pewnym momencie przytoczył słowa prof. Adama Strzembosza:
> „Wymiar sprawiedliwości i środowisko sędziowskie oczyści się samo. Nic się nie oczyściło” .
Wartość tej wypowiedzi miała odzwierciedlać brak oczyszczeń środowiska, ale sposób jej przedstawienia wywołał ogromne kontrowersje. Prezydent Duda nie tylko zacytował Strzembosza, ale naśladował jego charakterystyczny głos, czym naraził się na falę krytyki i zarzuty o brak szacunku – zwłaszcza wobec 94‑letniego nestora polskich sędziów .
—
2. Reakcje – oburzenie i głosy krytyki
W mediach społecznościowych internauci i politycy mocno zareagowali na zdaniem wiele osób „nieciekawy” gest prezydenta. Na przykład:
Jakub Wende (prawnik):
> „Jak potworne trzeba mieć kompleksy, żeby budować swoje ego przedrzeźnianiem innego człowieka? … Jakim prostakiem, by czynić to wobec kogoś, kto ma 94 lata? Niepojęte” .
Poseł Tomasz Trela (Lewica):
> „Tchórz, który łamał Konstytucję, dziś szydzi z 94‑letniego profesora Strzembosza – symbolu uczciwego sądownictwa. Duda nie dorasta mu do pięt. Rechot to wszystko, co mu zostało” .
Poseł Zbigniew Konwiński (KO):
> „Prezydent Rzeczypospolitej? Człowiek, który infantylne przedrzeźnia starszego człowieka? Nestora polskich sędziów. To żenujący upadek i moralna katastrofa” .
Mec. Jacek Dubois porównał to do kpienia z najważniejszych wartości:
> „Profesor Strzembosz jest jednym z naszych filarów… Kpić z niego to jak kpić z wolności, sprawiedliwości, praworządności i demokracji” .
W ogóle ton wypowiedzi prezydenta uznano za brak taktu i kultury osobistej, zwłaszcza mając na uwadze wiek i pozycję prof. Strzembosza .
—
3. Odpowiedź prof. Strzembosza
Do całego zamieszania odniósł się sam prof. Adam Strzembosz – w rozmowach z portalami takimi jak Wirtualna Polska, TVN24, Interia, Wprost i Do Rzeczy .
Kluczowe fragmenty jego odpowiedzi to:
> „Nie, nic” – gdy zapytano, czy ma coś do powiedzenia prezydentowi .
> „Każdy działa tak, jak dyktuje mu serce i jego kultura. Dla mnie to nie jest żadne obrażanie się […] Pan prezydent przyjął taką formę wypowiedzi i ja to akceptuję” .
Profesor dodał też:
> „Byłem wobec pana prezydenta bardzo niemiły w sensie zarzutów, jakie mu stawiałem. Wydaje mi się, że robiłem to kulturalnie i merytorycznie. Pan prezydent nie musi mnie lubić i rozumiem, że chciał jakoś zaznaczyć swój stosunek do mnie. Nie przywiązuję do tego rodzaju zachowań żadnej wagi. Ludzie są o różnych poglądach, postawach i różnej kulturze.”
W skrócie: prof. Strzembosz zachował spokój i dystans. Przyjął naśladowanie jako formę wypowiedzi prezydenta, akceptując je, i odrzucił wezwanie do spięcia czy konfrontacji. Pytany, czy jest obrażony, odparł: „nie, nic” .
—
4. Kontekst – spór o reformę sądownictwa
Podstawą całego konfliktu są reformy wymiaru sprawiedliwości wszczęte przez prezydenta i rządzących, które – zdaniem Dudy – były niezbędne, choć miały błędy . Duda krytykował to, że środowisko sędziowskie „nie oczyściło się samo” po 1989 roku, jak wcześniej postulował Strzembosz, i że „osoby umoczone w komunizmie” nadal piastują stanowiska .
Ze swojej strony, prof. Strzembosz podkreślił, że sam aktywnie uczestniczył w transformacji i dążył do reform po 1989 roku. Zwrócił uwagę, że „sąd Najwyższy ogólnie oczyszczono” i po 1989 r. przeprowadzono wymianę prezesów, zwłaszcza w sądach wojewódzkich, gdzie często wybierano działaczy „Solidarności” .
—
5. Wnioski i podsumowanie
1. Prezydent Duda żartobliwie (choć przez wielu uznane za niestosowne) naśladował głos prof. Strzembosza, wypowiadając jego krytyczne słowa nt. oczyszczania wymiaru wymiaru sprawiedliwości.
2. Reakcja środowisk prawniczych i politycznych była mocna – zarzuty o brak klasy, wiekowy szacunek i moralne dno.
3. Prof. Strzembosz odpowiedział z niezwykłym spokojem: przyjął formę wypowiedzi Dudy, nie czuje się obrażony, akceptuje to. Podkreślił, że wcześniej mierzył się z prezydentem w merytorycznej krytyce, i przyjmuje różnorodne style wypowiedzi polityków i prawników.
—
Kluczowe cytaty prof. Strzembosza
„Nie, nic” – gdy spytano, czy ma coś na odpowiedź dla prezydenta .
„Każdy działa tak, jak dyktuje mu serce i jego kultura. … Pan prezydent przyjął taką formę wypowiedzi i ja to akceptuję” .
„Byłem wobec pana prezydenta bardzo niemiły… robiłem to kulturalnie i merytorycznie… Nie przywiązuję do tego rodzaju zachowań żadnej wagi. Ludzie są o różnych poglądach, postawach i różnej kulturze.” .
—
Wszystkie te wypowiedzi pokazują różnicę między ostrą dyskusją polityczną (którą sam prof. Strzembosz prowadził), a publicznym stylem, który – choć krytyczny – pozostaje w granicach kultury osobistej.
To przykład, jak nawet w zażartej debacie o wrażliwej reformie można utrzymać szacunek, spokój i dystans – zwłaszcza gdy jego zach
owanie kontrastuje z zachowaniami, które – nawet jeśli chybione – potrafią rozpalić emocje wielu.