Andrzej Seweryn – jeden z najwybitniejszych polskich aktorów i reżyserów – od ponad pół wieku kształtuje oblicze teatru i kina zarówno w Polsce, jak i na świecie. Jego życie artystyczne to opowieść o pasji, odwadze twórczej i nieustannej chęci poszukiwania nowych wyzwań.
—
Wczesne lata i edukacja
Urodził się 25 kwietnia 1946 roku w Heilbronn, Niemcy, w rodzinie o tradycjach wojskowych. Po wojnie rodzina osiedliła się w Polsce. W 1968 roku ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie. Po studiach związał się z warszawskim Teatrem Ateneum, gdzie pracował do 1980 roku. W tym czasie zadebiutował na deskach teatralnych oraz w filmie, zdobywając pierwsze uznanie krytyki i publiczności.
—
Kariera teatralna
Seweryn to aktor o wszechstronnych zainteresowaniach repertuarowych. W Teatrze Ateneum zagrał m.in. w “Głupim Jakubie” Tadeusza Rittnera, “Biesach” Fiodora Dostojewskiego czy “Ślubach panieńskich” Aleksandra Fredry. Jego talent dostrzegł Andrzej Wajda, który obsadził go w roli Maksa Bauma w “Ziemi obiecanej” (1974), co otworzyło mu drzwi do kariery filmowej.
Po 1980 roku Seweryn wyjechał do Paryża, gdzie kontynuował swoją karierę. Został członkiem prestiżowego teatru Comédie-Française, gdzie zadebiutował rolą Don Juana w sztuce Molière’a. Jako trzeci cudzoziemiec w historii tego teatru, zdobył uznanie zarówno krytyków, jak i publiczności. Współpracował również z Peterem Brookiem, jednym z najwybitniejszych reżyserów teatralnych XX wieku, w Międzynarodowym Centrum Kreacji Teatralnej.
—
Kariera filmowa
Seweryn zagrał w ponad czterdziestu filmach fabularnych. Jego filmowe kreacje obejmują zarówno role w polskich produkcjach, jak i w międzynarodowych projektach. W Polsce zagrał m.in. w “Ogniem i mieczem” Jerzego Hoffmana, “Panu Tadeuszu” Andrzeja Wajdy oraz “Zemście” tego samego reżysera. Za rolę Stefana Wyszyńskiego w filmie “Prymas. Trzy lata z tysiąca” otrzymał Złotą Kaczkę oraz nagrodę Telewizji Polskiej na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni.
Na arenie międzynarodowej wystąpił w filmach takich jak “Amok” (1992), “Całkowite zaćmienie” (1995) czy “Indochiny” (1992), który zdobył Oscara. W 2016 roku zagrał Zdzisława Beksińskiego w filmie “Ostatnia rodzina”, za co otrzymał nagrody na Festiwalu Filmowym w Locarno oraz Orła za najlepszą główną rolę męską.
—
Powrót do Polski i działalność w Teatrze Polskim
Po ponad trzydziestu latach spędzonych za granicą, w 2010 roku Seweryn powrócił do Polski. Rok później objął stanowisko dyrektora naczelnego Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. W teatrze tym zrealizował m.in. “Irydiona” Zygmunta Krasińskiego z okazji 100-lecia istnienia teatru. Jego najbardziej uznane role w tym okresie to tytułowa rola w “Królu Learze” Williama Szekspira oraz role Krappa i Hamma w spektaklach “Ostatnia taśma Krappa” i “Końcówka” Samuela Becketta.
—
Nagrody i odznaczenia
Andrzej Seweryn jest laureatem wielu prestiżowych nagród i odznaczeń. W 1980 roku otrzymał Srebrnego Lwa za rolę w filmie “Dyrygent” na Festiwalu Filmowym w Berlinie. W 2000 roku został odznaczony Złotym Medalem “Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2017 roku otrzymał Orła za najlepszą główną rolę męską za rolę Zdzisława Beksińskiego w filmie “Ostatnia rodzina”. W 2023 roku zdobył Orła za najlepszą drugoplanową rolę męską.
—
Życie prywatne
Andrzej Seweryn był czterokrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Bohusława Blajfer, następnie poślubił Krystynę Jandę, z którą ma córkę Marię Seweryn, również aktorkę. Kolejne małżeństwa to związki z Laurence Bourdil i Mireille Maalouf. Ma dwóch synów: Yanna i Maximiliena oraz wnuczki: Lenę i Jadwigę.
—
Podsumowanie
Andrzej Seweryn to artysta, który przez ponad pół wieku swojej kariery nieustannie poszukiwał nowych wyzwań i ról. Jego wszechstronność, pasja i oddanie sztuce sprawiają, że jest jednym z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego teatru i kina. Jego życie i twórczość stanowią inspirację
dla kolejnych pokoleń artystów i miłośników kultury.