PiS zorganizował spotkanie ws. „apolitycznego rządu technicznego”, ale nikt nie przyszedł – co oznacza ta porażka?
Prawo i Sprawiedliwość ogłosiło, że zorganizuje spotkanie dla przedstawicieli wszystkich partii politycznych w sprawie stworzenia „apolitycznego rządu technicznego”. Miało to być wydarzenie o dużym znaczeniu, pokazujące otwartość ugrupowania Jarosława Kaczyńskiego na ponadpartyjny dialog w imię dobra Polski. Spotkanie zostało zaplanowane na środę o godzinie 12:00 w Sejmie. Jednak… nikt się nie pojawił. Ani politycy Koalicji Obywatelskiej, ani Trzeciej Drogi, ani Lewicy. Nie przyszedł też nikt z Konfederacji. Sala pozostała pusta.
Dla PiS była to nie tylko porażka wizerunkowa – to również symboliczny moment ukazujący izolację partii, która przez osiem lat rządziła niemal nieprzerwanie i twardą ręką. Czym miał być „rząd techniczny”, dlaczego opozycja zbojkotowała spotkanie i co ta sytuacja mówi o obecnej kondycji PiS?
—
Co to w ogóle jest „rząd techniczny”?
Rząd techniczny to koncepcja gabinetu złożonego nie z polityków, lecz z ekspertów – menedżerów, naukowców, specjalistów z różnych dziedzin. Tego rodzaju rząd miałby zarządzać państwem tymczasowo, np. do czasu nowych wyborów, w sytuacjach kryzysowych, przy głębokim impasie politycznym lub braku zdolności utworzenia większości parlamentarnej. Taki gabinet ma być „neutralny” i skupiać się na działaniach praktycznych, a nie ideologicznych.
PiS, ogłaszając ideę rządu technicznego, podkreślał, że nie chce już wojny politycznej i zaproponował „reset” – przejściowe zarządzanie państwem przez „niezależnych fachowców”, rzekomo w trosce o stabilność kraju. Zaproszono przedstawicieli wszystkich partii na rozmowy, które miały być pierwszym krokiem w stronę stworzenia takiego gabinetu.
—
Pusta sala, czyli zimny prysznic dla PiS
Zamiast poważnej debaty, Jarosław Kaczyński i jego ścisłe otoczenie zostali z pustą salą i pustymi krzesłami. Wiceprezes PiS Mariusz Błaszczak oraz Radosław Fogiel krótko pojawili się przed kamerami i wygłosili oświadczenie, że „partie opozycyjne nie potrafią wznieść się ponad partyjne interesy” i „boją się rozmów”. Próbowano przedstawić sytuację jako fiasko klasy politycznej, a nie PiS. Jednak rzeczywistość wygląda inaczej.
Nieobecność innych ugrupowań nie była przypadkiem ani wynikiem nagłego bojkotu. Była to świadoma decyzja polityczna. Jak stwierdził Donald Tusk, „nie można mówić o apolitycznym rządzie z ludźmi, którzy przez lata niszczyli instytucje państwa i łamali konstytucję”. Inni liderzy również wyrazili pogląd, że PiS nie ma żadnej wiarygodności w sprawach ponadpartyjnych. Mówiono wręcz o „hucpie politycznej” i „teatrze pod publikę”.
—
Dlaczego nikt nie przyszedł?
1. Brak zaufania do intencji PiS – Po ośmiu latach rządów, w trakcie których PiS wielokrotnie marginalizował opozycję, manipulował mediami publicznymi, kontrolował wymiar sprawiedliwości i promował swoich ludzi na kluczowe stanowiska, trudno uwierzyć, że nagle zależy mu na „apolityczności”. Przeciwnicy uznali, że to zwykła gra na czas.
2. Brak realnej możliwości stworzenia rządu – PiS nie ma większości w Sejmie. Nawet z Konfederacją nie jest w stanie zebrać wystarczającej liczby głosów. Próba tworzenia „rządu technicznego” to bardziej próba zyskania medialnego rozgłosu niż rzeczywisty plan.
3. Opozycja nie chce legitymizować PiS – Udział w spotkaniu mógłby być odczytany jako chęć współpracy z partią, która przez wielu uznawana jest za odpowiedzialną za głęboki podział społeczny i upadek niezależnych instytucji.
4. Opozycja ma własny plan – Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga i Lewica mają zawarte porozumienia i są gotowe do przejęcia władzy. Uczestnictwo w inicjatywie PiS mogłoby ten obraz osłabić i wprowadzić zamieszanie.
—
Symbol upadku hegemonii
Pustka w sali sejmowej była silnym obrazem medialnym. Pokazała, jak bardzo zmieniła się pozycja PiS na polskiej scenie politycznej. Partia, która jeszcze niedawno potrafiła jednym wystąpieniem sparaliżować opozycję i narzucać temat debaty publicznej, teraz nie potrafi przyciągnąć nikogo do rozmowy. To bolesny kontrast, który świadczy o politycznym osamotnieniu ugrupowania.
Niektórzy komentatorzy twierdzą, że Kaczyński próbował wykorzystać ideę „rządu technicznego” jako narzędzie w kampanii przed ewentualnymi przedterminowymi wyborami, licząc na osłabienie jedności opozycji. Jednak takie zagranie się nie powiodło.
—
Co dalej?
Dla PiS sytuacja staje się coraz trudniejsza. Po przegranych wyborach i utracie wpływu na prezydenta (który mimo wszystko nie zamierza konfrontować się z nową większością parlamentarną), partia musi zdecydować, czy będzie grać w opozycji konstruktywnej, czy zamieni się w ugrupowanie marginalne i skupione wyłącznie na destrukcji.
Tymczasem opozycja przygotowuje się do przejęcia rządów i podkreśla, że czas „pisowskiej republiki” się kończy. Puste krzesła podczas spotkania PiS są tego jednym z pierwszych, bardzo czytelnych znaków.
—
Podsumowanie
Spotkanie zorganizowane przez PiS w sprawie „apolitycznego rządu technicznego” zakończyło się fiaskiem. Nieobecność pozostałych partii była wyraźnym sygnałem: PiS jest dziś osamotniony i nie ma już siły przyciągania, jaką posiadał w poprzednich latach. Próba wykreowania się na siłę jednoczącą Polaków nie zyskała poparcia. Wręcz przeciwnie – została odczytana jako cyniczna manipulacja. Opozycja pokazała jedność i determinację, a PiS musi zadać sobie pytanie, jaka będzie jego rola w nowym układzie sił. Jedno jest pewne – era dominacji tej partii dobiegła końca.