Papież Franciszek zaplanował swój pogrzeb. Zerwał z tradycją — pierwsza taka sytuacja od 120 lat
Watykan wstrząśnięty. Papież Franciszek, który wielokrotnie zaskakiwał świat swoją otwartością i odwagą w podejmowaniu kontrowersyjnych decyzji, po raz kolejny przełamał schematy, które przez wieki wydawały się nienaruszalne. Jak poinformowały dziś włoskie media, Ojciec Święty zaplanował szczegóły swojego własnego pogrzebu — i to w sposób, który łamie ponadstuletnią tradycję Kościoła katolickiego.
Cicha rewolucja w Watykanie
Nieoficjalne źródła zbliżone do Kurii Rzymskiej potwierdzają, że papież nie tylko osobiście nadzorował przygotowania do swojego pochówku, ale również zatwierdził listę gości, miejsce uroczystości oraz… nową formę ceremonii. Watykański protokół pogrzebowy, który przez wieki nie zmieniał się znacząco, miałby ulec całkowitej modyfikacji.
— Franciszek chce, by jego pogrzeb nie był wydarzeniem pełnym przepychu i złota, lecz prostym, symbolicznym pożegnaniem człowieka służącego innym — twierdzi kardynał Mario Galleti, który miał uczestniczyć w zamkniętym spotkaniu poświęconym tej sprawie.
Bez sarkofagu, bez tiary, bez ceremoniału
Najbardziej zaskakującym elementem decyzji Ojca Świętego jest rezygnacja z tradycyjnego pochówku w Bazylice św. Piotra. Zamiast tego, papież pragnie zostać pochowany w ogrodach watykańskich — w miejscu, które przez lata służyło mu jako miejsce modlitwy i kontemplacji. Co więcej, ciało Franciszka ma spocząć nie w ozdobnym sarkofagu, ale w prostym drewnianym trumnie, bez żadnych insygniów papieskich.
— To akt ogromnej pokory. Papież od zawsze odrzucał splendor, jaki wiąże się z władzą — komentuje włoski teolog Marco Bellini.
Z dokumentów, do których dotarła gazeta „La Repubblica”, wynika również, że Franciszek zażyczył sobie, aby nie zakładano mu papieskiej tiary ani nie odczytywano pełnego ceremoniału „Ritus exequiarum Summi Pontificis”.
Msza pod gołym niebem
Papież postanowił również, że uroczystości pogrzebowe odbędą się nie w Bazylice św. Piotra, lecz na Placu św. Piotra, przy otwartym niebie. Zamiast wyłącznie kardynałów i dygnitarzy kościelnych, w uroczystości mają wziąć udział przede wszystkim zwykli wierni — ubodzy, migranci, bezdomni, a także przedstawiciele innych religii i niewierzący. To właśnie ich papież chciał uhonorować swoją ostatnią wolą.
— Ten pogrzeb nie ma być pokazem siły Kościoła, lecz przypomnieniem o służbie, pokorze i braterstwie — mówi arcybiskup Buenos Aires, ojciec Miguel Fernández.
Kim będzie celebrans?
Kolejnym zaskoczeniem jest fakt, że Franciszek osobiście wskazał osobę, która ma celebrować jego mszę pogrzebową. Zamiast dziekana kolegium kardynalskiego, jak każe tradycja, Franciszek wybrał… diakona z jednej z rzymskich parafii, znanego z działalności charytatywnej wśród uchodźców. To bezprecedensowy gest, który może wywołać kontrowersje wśród watykańskich hierarchów.
Reakcje na całym świecie
Wieść o zaplanowanym pogrzebie papieża Franciszka obiegła świat z prędkością błyskawicy. Reakcje są mieszane — jedni podziwiają jego odwagę i skromność, inni zarzucają mu naruszanie wielowiekowych tradycji.
— Papież Franciszek pokazuje, że Kościół może się zmieniać, że może być bliżej ludzi. To piękne przesłanie, nawet jeśli wywołuje szok — powiedziała siostra Angela Rossi, zakonnica z Neapolu.
Z kolei konserwatywne kręgi kościelne w USA i Ameryce Południowej wyrażają zaniepokojenie. Jeden z anonimowych kardynałów miał powiedzieć: „Nie można zapominać, że papież nie jest prywatną osobą, ale instytucją. Te decyzje będą miały konsekwencje dla przyszłych pokoleń”.
Symboliczne przygotowania
Według dziennika „Corriere della Sera”, Franciszek od kilku miesięcy pozostawał w kontakcie z watykańskimi architektami i ogrodnikami, nadzorując przygotowanie skromnego grobu w północnej części Ogrodów Watykańskich. W jego pobliżu miałby zostać posadzony oliwny gaj — symbol pokoju i pojednania między religiami.
List do wiernych
W dniu ogłoszenia decyzji papież miał również przekazać specjalny list do wiernych, w którym wyjaśnia swoją motywację. Fragmenty listu cytuje Radio Watykańskie:
„Nie lękajcie się prostoty. Śmierć nie jest końcem, ale początkiem. Nie chcę być wspominany jako władca w białej sutannie, ale jako brat, który próbował kochać. Pogrzeb ma być nie moim końcem, lecz świadectwem Ewangelii”.
Co dalej?
Choć papież Franciszek cieszy się relatywnie dobrym zdrowiem, decyzja o zaplanowaniu własnego pogrzebu może być również sygnałem, że przygotowuje się na odejście — niekoniecznie śmierć, ale być może… abdykację. Przypomnijmy, że wcześniej zapowiedział, że nie wyklucza takiej możliwości, idąc śladami Benedykta XVI.
Jedno jest pewne — decyzja Franciszka to kolejny krok w kierunku redefinicji roli papiestwa w XXI wieku. Czy jego następcy pójdą tym śladem? Czy Kościół jest gotowy na głęboką przemianę, także w kwestiach symbolicznych?
Wielu komentatorów już teraz nazywa ten gest „duchową rewolucją”, która — choć spokojna i pełna pokory — może mieć daleko idące skutki dla całej wspólnoty katolickiej.
—
Chcesz, żebym dodał zdjęcia, cytaty lub zrobił wersję audio do publikacji?