„Debata online: Péter Erdő czy arcybiskup w Wielki Piątek? Konklawe pogrążone w całkowitej niepewności co do wyboru nowego papieża z powodu…”
—
Watykan, 7 kwietnia 2025 r.
Trwa najdziwniejsze i najbardziej nieprzewidywalne konklawe od ponad stu lat. Po nagłej śmierci papieża Jana Pawła IV zaledwie 13 miesięcy po jego wyborze, Kościół katolicki znalazł się w stanie kryzysu i chaosu. Tradycyjna tajemnica, która zwykle otacza wybór nowego papieża, została tym razem przerwana przez niespodziewany przeciek oraz… internetową debatę na żywo, która rozgrzała opinię publiczną na całym świecie.
Główne pytanie, które podzieliło kardynałów, duchownych i miliony wiernych, brzmi: Péter Erdő czy “arcybiskup z Wielkiego Piątku”?
Tajemniczy kandydat
Zaczęło się od przecieku z watykańskiego sekretariatu stanu, który trafił do dziennikarzy włoskiego dziennika La Repubblica. Wynikało z niego, że kandydatem zyskującym nagle ogromne poparcie jest młody arcybiskup z Ameryki Łacińskiej, którego nazwiska nie ujawniono. Zamiast tego, nadano mu przydomek „arcybiskup z Wielkiego Piątku”, ponieważ jego kazanie wygłoszone podczas tegorocznej liturgii Męki Pańskiej w katedrze w Medellín, Kolumbia, wstrząsnęło światem.
W płomiennym, 18-minutowym wystąpieniu arcybiskup oskarżył część hierarchii kościelnej o „milczenie wobec cierpienia”, potępił „zinstytucjonalizowaną obojętność”, a nawet odważył się zawołać: „Chrystus umiera w biednych, a Kościół patrzy w drugą stronę”. Fragmenty kazania rozeszły się viralowo, zyskując miliony wyświetleń na platformach społecznościowych. Dla wielu młodych katolików arcybiskup stał się symbolem nadziei i reformy.
Konklawe pod presją
Tymczasem kardynał Péter Erdő, metropolita Esztergomu-Budapesztu, był uważany za faworyta do papieskiego tronu jeszcze zanim konklawe się rozpoczęło. Doświadczony, wykształcony, z silną pozycją w Europie Środkowej, znany ze swojej pryncypialności i lojalności wobec Tradycji – Erdő miał mieć poparcie co najmniej 45 z 118 głosujących kardynałów już w pierwszym głosowaniu.
Jednak pojawienie się nowej gwiazdy – młodego, charyzmatycznego „arcybiskupa z Wielkiego Piątku” – doprowadziło do podziału wśród elektorów. Frakcja reformatorów zaczęła domagać się wstrzymania głosowań i zwołania nadzwyczajnej sesji duchownych z całego świata, zanim nowy papież zostanie wybrany.
Watykan, w odpowiedzi na spekulacje i presję z zewnątrz, zrobił rzecz niespotykaną: zorganizował zamkniętą, ale transmitowaną na żywo debatę teologiczną między kard. Erdő a anonimowym arcybiskupem, którego twarz była ukryta za zasłoną świetlną, a głos zniekształcony cyfrowo. Debata trwała 55 minut i była moderowana przez kardynała z Filipin, Lamberta Aguanę.
Teologiczna bitwa
Debata przyciągnęła rekordową widownię: ponad 70 milionów widzów oglądało ją na żywo przez YouTube i transmisję watykańską. Odpowiedzi Erdő były rzeczowe, dogłębnie zakorzenione w dokumentach soborowych i kanonie prawa kościelnego. „Kościół musi być kotwicą, a nie łodzią miotaną przez fale kultury” – powiedział.
Tymczasem „arcybiskup z Wielkiego Piątku” postawił na emocje, świadectwa wiernych i proroczy ton. „Nie potrzebujemy kolejnych dokumentów. Potrzebujemy współczucia. Potrzebujemy odwagi. Potrzebujemy krzyża w naszych dłoniach, nie sceptra” – wołał.
Po zakończeniu debaty społeczność katolicka na całym świecie została podzielona. W Afryce i Ameryce Łacińskiej dominowały głosy poparcia dla młodego arcybiskupa. W Europie i części Azji – dla Erdő. Stany Zjednoczone i Kanada nie były jednomyślne.
Kryzys bez precedensu
Wbrew przewidywaniom, po trzech dniach konklawe nie udało się osiągnąć wymaganej większości dwóch trzecich głosów dla żadnego z kandydatów. Niepokój narasta. W kuluarach mówi się o poważnych napięciach, groźbach wycofania się niektórych kardynałów i możliwym „przeciąganiu” głosowań w nieskończoność.
Dziennik L’Osservatore Romano opublikował komentarz, w którym zasugerowano, że „Kościół przechodzi przez moment przełomu, a Duch Święty nie działa na żądanie”. Wśród wiernych rośnie frustracja. Pojawiają się pytania: czy Kościół gotowy jest na papieża z sieci społecznościowych? Czy wystarczy charyzma i płomienne kazania, by stanąć na czele 1,3 miliarda katolików?
Cień Wielkiego Piątku
Nie bez znaczenia jest również data. Wystąpienie arcybiskupa i początek debat przypadły na Wielki Piątek – dzień śmierci Chrystusa. Dla wielu obserwatorów to symboliczny znak, że coś umiera – może stary porządek, może dotychczasowy sposób rządzenia Kościołem. Ale czy z tej śmierci zrodzi się nowe życie?
Wciąż nie wiadomo, jak długo potrwa konklawe. Papieskie apartamenty pozostają puste, a nad Kaplicą Sykstyńską unosi się dym – jak dotąd tylko czarny. Świat czeka. Kościół trwa w napięciu. A wierni wciąż zadają sobie to samo pytanie:
Czy papieżem zostanie Péter Erdő – strażnik Tradycji, czy młody arcybiskup z Wielkiego Piątku – prorok nowej ery?
—
Chcesz wersję z dodatkowym dramatycznym zakończeniem lub dopiskiem o reakcji konkretnych krajów?